Gebelik ve Oruç
Gebelik hastalık olmamakla birlikte annenin bedeninde meydana gelen fiziksel ve ruhsal bir çok değişiklik oluştuğundan oldukça hassas değerlendirilmesi gereken, hızlı değişiklikler gösteren ve bir çok hastalığa zemin hazırlayan bir durum olabilmektedir. Anne rahminde büyümekte olan bebek büyüdükçe ihtiyaç duyduğu besinler de artmaktadır. Beslenme bu nedenlerle gebelikte büyük önem arzetmektedir. Anne adayının düzensiz beslenmesi, vejeteryan olması, yetersiz kilo alımı, tek yönlü beslenme, besin değeri düşük gıda alımı gibi faktörler bebeğin düşük tartılı doğmasına sebep olabilmektedir. Ramazan ayını yaşadığımız şu güzel günlerde anne adaylarının en çok sorduğu soruyu yanıtlamaya çalışacağım.Gebeyim acaba oruç tutabilir miyim?
Gebelikte oruç tutmanın sakıncası var mı?
Aslında bu sorunun tek bir cevabı yok. Gebenin ve bebeğinin değerlendirilmesinden sonra yanıt verilebilir. Anne adayının bilinen sistemik bir hastalığı yoksa örneğin yüksek tansiyon, seker, mide rahatsızlığı, kansızlık gibi; bebeğin de risk oluşturabilecek bir hastalığı yoksa örneğin gelişme geriliği, suyunun azalması gibi; anne adayı kendini oruç tutmak konusunda yeterince güçlü ve sağlıklı hissediyorsa ve gebelik haftası da oruç tutmak için uygunsa oruç tutulmasında mahzur yoktur diyoruz. Görüldüğü gibi gebenin oruç tutup tutamayacağı mutlaka kadın doğum uzmanıyla konuşulup karar verilmesi gereken bir durumdur. Şartlar uygunsa gebenin oruç tutmasına karar verilirse de iftar ve sahur için uygun diyetler verilerek oruç süresince vücutta oluşan besin kaybı giderilmeye çalışılmalıdır.
Bebek için oruç tutmanın getirebileceği riskler var mıdır?
Şu ana kadar yapılmış çalışmalarda bebeğin kilosu, zekası, doğum sonrasındaki sağlığı (APGAR skoru) oruç tutan ve tutmayanlar arasında farklılık saptanmamıştır. Uzun süreli açlık durumunda anne kanındaki kimyasal maddelerin içeriğinde farklılık meydana getirmektedir. Ancak bu farklılığın bebeğe bir zararı olduğu gösterilmemiştir. Bazı çalışmalarda ramazan boyunca oruç tutan kadınlarda erken doğum ihtimalinin arttığı söylenmektedir.
Gebelikte size ve bebeğinize zarar gelmeden oruç tutulması hangi faktörlere bağlıdır?
Annenin kilosuna ve genel hayat stiline (sigara, yeme alışkanlıkları, egzersiz gibi)
Annenin vücudundaki besin depolarının yeterliliğine
Ramazan ayının yaz dönemine ve uzun günlere denk gelmesine
Bulunduğunuz gebelik haftasına
Gebelik öncesinde ve sırasındaki sağlık durumunuza
Oruç süresinin uzunluğuna
Oruç tutulmaya başlanmadan önce neler yapılması gerekir?
Mutlaka doktorunuzla görüşerek bebeğinizi ve kendinizin genel değerlendirmesini yaptırın.
Aşırı kafein içeren kola, kahve ve çay gibi içeceklerden uzak durun.
Eğer çalışıyorsanız iş saatlerinizi azaltmaya çalışın.
Mutlaka doktorunuz veya diyetisyeninizle beraber iftar ve sahurda yeme listesi oluşturun.
Gebelikte oruç tutarken dikkat edilmesi gerekenler ve doktora başvuru zamanı ne olmalıdır?
Baş dönmesi, halsizlik, göz kararması gibi şikayetler olduğu zaman,
Düzenli olarak kilonuzu tartın. Kilo kaybı veya kilo alamama başladıysa,
Aşırı susama, idrar rengini koyulaşması, idrarda koku, yanma ağrı gibi şikayetler su kaybının göstergesidir. Bu bulgular varsa,
Karında sertleşme, toplanma ve kasılmalar olduğunda ,
İyi dinlendiğiniz zaman bile halsizlik, bitkinlik devam ediyorsa,
Baş ağrısı, üşüme, titreme, ateş varsa,
Bulantı ve kusma varsa MUTLAKA doktorunuzla görüşün.
Gebelikte oruç tutmayı nasıl kolaylaştırabilirim?
Stresten uzak kalın
Mümkün olduğunca istirahat yapın, ailenizin desteğini isteyin.
Gebelikte oruç tutan yakınlarınızdan bilgi isteyin.
Aşırı sıcaklardan kaçının, su kaybınızı azaltmaya çalışın.
Ev işlerini azaltın veya hiç yapmayın.
Aşırı efor sarfetmeyin, uzun mesafe yürümeyin.
Yemek yemeyi iftar ve sahurla sınırlandırmayın. İkisi arasında düzenli aralıklarla besleyici gıdalarla beslenin. Düzgün beslenmek kabızlık, başağrısı, yorgunluk ve kilo kaybını önler.
Oruç tutarken ideal bir iftar menüsü nasıl olmalıdır?
Başlangıç:3 adet hurma ,yarım yağlı süt ,et suyu çorba
Salata
Et yemeği; tavuk, balık, kırmızı et veya baklagiller
Pilav, makarna, mantı
Sebze yemeği
Aşırı yağlı yiyeceklerden mutlaka uzak durun.
Oruç tutarken ideal bir sahur menüsü nasıl olmalıdır?
Mutlaka iyi bir sahur yemeği yiyin asla sahurda yemeden oruç tutmayın.
Sahurda mutlaka tok tutacak lifli gıdalar ve kompleks karbonhidratlar alınmalıdır.
Yarım yağlı süt, peynir çeşitleri, buğday ekmeği kuru veya taze meyveler yenmelidir.
Bol sıvı alınmalıdır.
Gebelikte oruç tutup tutmamak konusunda kararsızsanız mutlaka doktorunuzla görüşün. Sağlığınızı ve bebeğinizi riske atacak bir durum olduğunda oruç tutmak konusunda ısrarcı olmayın. Dinimiz gebelikte mutlaka oruç tutulmasını zorunlu kılmamıştır, din görevlilerimizden bilgi isteyiniz. Hayırlı ramazanlar dilerim.